نشریه علمی «دولت و حقوق»
مبانی، جایگاه و آثار قاعده‌ی «حرمت وهن دین» در سپهر حقوق بشر اسلامی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشجوی دکترای حقوق عمومی دانشگاه شیراز
چکیده
جلوگیری از انجام رفتارهایی که موجب وهن دین گردد، یکی از دغدغه‌های فقهای شیعه بوده و هست. بر همین اساس، مشاهده می‌شود که فقها در مواردی، ممنوعیت وهن دین را مستند حرمت برخی اعمال مکلفان قرار داده‌اند. اکنون باید دانست که آیا می‌توان حرمت وهن دین را به صورت یک قاعده‌ی فقهی مطرح ساخت و این شناسایی، چه آثاری در پی خواهد داشت؛ یعنی قلمروی اعمال این قاعده تا کجاست و آیا می‌توان در مقام تعارض اجرای برخی احکام الزامی اسلام با وهن دین، با استناد به این قاعده، از اجرای برخی احکام شریعت، دست کشید. مقاله‌ی حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، در پی تبیین جایگاه، مبانی و آثار قاعده‌ی حرمت وهن دین – در منظومه‌ی حقوق بشر اسلامی – است؛ پس از تبیین مفهوم وهن دین، مبانی و مستندات عقلی و نقلی و جایگاه قاعده‌ی مذکور را بیان می‌کند و در نهایت، به این نتیجه رهنون خواهد شد که امکان استناد به این قاعده، در زمینه‌ی واجبات و محرمات، تنها با رعایت ضوابط عناوین (احکام) ثانویه، به صورت محدود، موقت، بنا به تشخیص عرف و با حکم حاکم اسلامی، ممکن خواهد بود و در این صورت نیز حکومت اسلامی، موظف به زدودن موانع اجرای شریعت در جامعه خواهد بود.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The foundations, position and effects of the rule of "sanctity and religion" in the sphere of Islamic human rights
نویسنده [English]
- Seyed Mohammad Mirlohi
PhD student of public law at Shiraz University
چکیده [English]
Preventing behaviors that cause desecration of religion has been and is one of the concerns of Shia jurists. Based on this, it can be seen that in some cases, the jurists have made the prohibition of defamation of religion a document of the sanctity of certain acts of the obligees. Now it is necessary to know whether it is possible to propose the sanctity of religion as a rule of jurisprudence and what effects this identification will have. That is, to what extent is the scope of applying this rule, and is it possible to stop the implementation of some Sharia rules by referring to this rule, in the position of conflict between the implementation of some mandatory rules of Islam and the desecration of religion. The present article, with a descriptive-analytical method, seeks to explain the position, foundations and effects of the rule of sanctity and blasphemy of religion in the Islamic human rights system; After explaining the concept of blasphemy, explain the foundations and rational and narrative documentation and the position of the mentioned rule, and finally, it will lead to the conclusion that it is possible to invoke this rule, in the field of obligations and prohibitions, only by observing the rules of the secondary titles, in a limited, temporary manner, according to the recognition of custom and with the decree of the Islamic ruler, it will be possible. In this case, the Islamic government will be obliged to remove the obstacles to the implementation of Sharia.
کلیدواژه‌ها [English]
- Desecration of religion
- jurisprudence
- Islamic government
- secondary rulings
- Islamic human rights